"Είμαστε ντόπιοι", έλεγε ο πατέρας μου κάθε φορά που τον ρωτούσα από πού ήταν ο παππούς, η γιαγιά και οι προπαππούδες και η μητέρα μου συμπλήρωνε: "ο δικός μου ο παππούς ήρθε από τα Άγραφα και λεγόταν Χατζηνούνης γιατί είχε πάει στο Χατζηλίκ (στους Αγίους Τόπους)" και καμάρωνε για το σόι της.

        Ο προπάππους ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΟΣΧΟΥ γεννήθηκε περίπου το 1825-1830 και είχε άλλους τρεις αδερφούς. Τον Δημήτριο, τον Γεώργιο και τον πατέρα του Πούλιου.

          Μέχρι 21-4-1912 όλες οι γενιές κρατούσαν το επώνυμο Μόσχου οπότε και το άλλαξαν (άγνωστο για ποιο λόγο). Οι απόγονοι του Δημητρίου που παντρεύτηκε την Θαλασσία άλλαξαν το επώνυμο τους από Μόσχου σε Ψήρα. Οι απόγονοι του Γεωργίου που παντρεύτηκε την Ευαγγελία άλλαξαν το επώνυμο τους από Μόσχου σε Χατζηντίμπα. Οι απόγονοι του τρίτου αδελφού που δεν γνωρίζουμε το όνομά του και της γυναίκας του (γνωρίζουμε ότι ήταν ο πατέρας του Πούλιου) άλλαξαν το επώνυμο τους από Μόσχου σε Φουσκωτή.

Ο Νικόλαος Μόσχου (προπάππους μου) παντρεύτηκε την Σοφία και απέκτησαν έξι παιδιά (τρία κορίτσια και τρία αγόρια) :

- Χιόνω η οποία παντρεύτηκε τον Γιαννούλα,

- Φλούρου η οποία παντρεύτηκε τον Τερζόγλου,

- Βασίλου η οποία παντρεύτηκε τον Τσιφούτη,

- Πασχάλη (μετέπειτα σόι με οικ. Τσιουτσιούλη),

- Παναγιώτη (Πάντσιο) και

- Ευάγγελο (παππούς μου)ο οποίος ήταν ο τελευταίος στη σειρά και γεννήθηκε το 1870-1943. Παντρεύτηκε την Ευαγγελία Παναγ. Καργιανιώτη (1875-1954) και απέκτησαν έξι παιδιά:

  -- Αγγελος 1895-1960,

  -- Σωτήρης 1897-1997,

  -- Βασίλης 1900-1921 (Μάχη Τσαούς Τσιφλίκ Μ. Ασίας),

  -- Χρυσή 1905-1939,

  -- Θεοφάνης 1908-1981,

  -- Αχιλλέας 1910-1988 (πατέρας μου).

           Το 1919 ο προπάππους μου με την οικογένειά του μετακόμισαν από το πατρικό τους σπίτι, που ήταν κοντά στο πέτρινο γεφύρι στην σημερινή οικία, που αγόρασε από τον μουσουλμάνο Μεχμέτ Κεχαγιά εις την συνοικίαν Αγίου Γεωργίου κοντά στην πλατεία του χωριού. Από το 1894 με επίσημα έγγραφα (πωλητήρια) δίνει αρκετά χωράφια στον γιο του Ευάγγελο, ο οποίος στη συνέχεια από το 1908 και μετά κάνει και ο ίδιος αγορές χωραφιών. Συγχρόνως αγοράζει οικόπεδα της εκκλησίας Αγίας Παρασκευής κείμενα κοντά στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Το 1923 αγοράζει μεγάλο οικόπεδο κοντά στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, όπου αργότερα κτίζει τριώροφο οικοδομή (Καπνομάγαζο). Επίσης κτίζει τις αποθήκες εντός της αυλή τους σπιτιού, οι οποίες στην αρχή χρησιμοποιούνται ως ξυλαποθήκες και καπναποθήκες και σήμερα σ’ αυτές στεγάζεται το Λαογραφικό Μουσείο.

             Η κυρίως ασχολία της οικογένειας ήταν η καπνοκαλλιέργεια. Καλλιεργεί πολλά μακεδονικά στρέμματα (το ένα μακεδονικό στρέμμα ίσον 2.500 τ.μ) με καπνό και έχει εργάτες άνδρες και γυναίκες από τη Χαλκιδική κυρίως από την Αρναία, που μένουν στο σπίτι και δουλεύουν στα χωράφια με πληρωμή. Συγχρόνως καλλιεργεί σιτάρια, κριθάρια, αμπέλια, φυτεύει μποστάνια, όσπρια, σουσάμι, λαχανικά, ό,τι χρειάζεται για τη διατροφή μιας μεγάλης οικογένειας. Επίσης ασχολείται με εμπόριο ξυλείας. Ενοικιάζει το 1929 μια αποθήκη στην εταιρεία ΑΣΙΑΤΙΚ και παίρνει την αντιπροσωπεία για τα προϊόντα της (βενζίνη και λοιπά είδη). Το 1931 διορίζεται από τη SHELL ως αντιπρόσωπος για πώληση και κατανάλωση προϊόντων παραγομένων εκ του πετρελαίου. Στις δραστηριότητές του αυτές εμπλέκονται και οι δύο μεγάλοι υιοί του. Στην αρχή συγκατοικούν στο καινούργιο διώροφο σπίτι όλοι μαζί, δηλαδή ο παππούς και η γιαγιά με τα παιδιά τους (και οι προπαππούδες) τα οποία έχουν ενηλικιωθεί και παντρευτεί και σιγά σιγά ο καθένας δημιουργεί δικό του σπιτικό και φεύγει. Μένει ο παππούς με τη γιαγιά και τον τελευταίο γιο τους, τον πατέρα μου, ο οποίος παντρεύεται το 1935 με τη μητέρα μου τη Δάφνη Δημητρίου Νούνη. Εργάζονται σκληρά στα χωράφια μαζί με τους εργάτες, η μητέρα μαγειρεύει για όλους, αποκτούν 9 παιδιά ανά 2 ή 3 χρόνια. Τα αγόρια δεν έχουν την τύχη να ζήσουν και μένουμε τα 6 κορίτσια.

             Ο πατέρας κατατάσσεται στο 21^ον Σύνταγμα Πεζικού και πολεμά στο Αλβανικό μέτωπο για 7 μήνες (5/10/1940-1/5/1941). Στα δύσκολα χρόνια του πολέμου πεθαίνει ο παππούς και η μητέρα μένει αρχηγός στο σπίτι με την ηλικιωμένη γιαγιά και τα τρία μικρά κοριτσάκια της, έχει χάσει εν τω μεταξύ το πρώτο της αγόρι. Έχει όλη την ευθύνη του σπιτιού, του νοικοκυριού δηλαδή, με τα ανύπαρκτα σχεδόν μέσα εκείνης της εποχής, καθώς επίσης έχει όλη την ευθύνη της δουλειάς στα χωράφια (στον κάμπο όπως έλεγε). Μια γυναίκα, η μητέρα μου, με τόση δύναμη και θέληση για ζωή, οικογένεια, δουλειά και νοικοκυριό, ολιγαρκής και πάντα με το χαμόγελο. Ήταν ευτυχισμένη μέσα στο βασίλειό της, στο σπίτι της. Ο πατέρας ένας ήσυχος, γλυκός άνθρωπος την θαύμαζε και την καμάρωνε. Ήταν πολύ περήφανος για τη γυναίκα που είχε, μια γυναίκα βράχο, μπροστάρισσα, δεν της χαλούσε χατίρι. Και η μητέρα όσο είχε την αναγνώριση τόση δύναμη έπαιρνε και δινόταν ολοκληρωτικά στην οικογένεια. Πολλές φορές μιλούσε για τον παππού πάντα με καλά λόγια. Τον θαύμαζε που ήταν έξυπνος και η γιαγιά μια καλοσυνάτη και καλόψυχη μας έλεγε. Με όλους τους συγγενείς, γείτονες, φίλους, γνωστούς οι σχέσεις ήταν άριστες και αργότερα με τους γαμπρούς, συμπεθέρους, κουμπάρους και ξανά καινούργιους φίλους. Ένα σπίτι ανοιχτό, μια μεγάλη αγκαλιά για τον καθένα και όλα αυτά με χαμόγελο και ψυχή. Δούλεψαν ακούραστα μέχρι τα γεράματά τους για να μας δώσουν ό,τι περισσότερο μπορούσαν. Όμως αυτό που πήραμε και είναι ανεκτίμητο είναι οι ηθικές αρχές και οι αξίες, καλούς τρόπους συμπεριφοράς, ευγένεια και εντιμότητα. Μέσα στο αίσθημα ασφάλειας και σιγουριάς που μας προσέφεραν, νιώθαμε ηρεμία, γαλήνη και βεβαιότητα. Είχαμε πάντα την φροντίδα και συμπαράστασή τους, αλλά και εμείς συμμεριζόμασταν τα προβλήματά τους, τα οποία γίνονταν κοινά. Με την αρμονική οικογενειακή ζωή μας μετέδωσαν καλές συνήθειες, τα ήθη, τα έθιμα, τον σεβασμό στον συνάνθρωπο. Η οικογένεια ήταν που βοήθησε ώστε να διαμορφωθεί ο χαρακτήρας μας και να αγαπήσουμε το σπίτι μας και τον δικό μας ξεχωριστό κόσμο.

        Το βασίλειο αυτό που δημιούργησαν με παιδιά, εγγόνια και δισέγγονα συνεχίζεται να διατηρείται μέχρι και σήμερα, ενώ έχουν περάσει έξι γενιές. Το σπίτι αυτό είναι το σημείο αναφοράς όλων.

         Εμείς κάναμε το ηθικό χρέος να διατηρήσουμε την ιστορία της οικογένειας Λαδιά με σεβασμό. Ελπίζω και εύχομαι και οι επόμενες γενιές να συνεχίσουν με την ίδια αγάπη, γιατί χωρίς την ιστορία μας είναι σαν να μην υπάρχουμε.